کتابهای راهنمای سفر میتوانند روش گشت و گذار شما در دنیا را تغییر بدهند.
موفقیت کتابهای راهنمای سفر را نه براساس تعداد جوایز، بلکه براساس تعداد کیلومتر باید سنجید. اینکه دامنه خیال ما را تا چه دور دستهایی میبرند و تعداد کیلومترهایی که ما را برای پیمودنشان تشویق به پیادهروی، رانندگی یا پرواز میکنند، اینها چیزهایی هستند که باعث اهمیت این کتابها میشوند. و حتی گاهی اوقات خواندن یک کتاب راهنمای سفر میتواند به اندازه خود سفر تأثیرگذار و متحول کننده باشد.
حالا، آیا برای آشنا شدن با کتابهایی که قرار است روش سفر کردنتان را تغییر بدهند آمادهاید؟ پس این شما و این هم 15 کتاب راهنمای سفری که به نظر جهانگردان باتجربه حتماً باید آنها را بخوانید.
1- «حلقههای زحل» نوشته دبلیو.جی. سیبالد
وقتی از جمیز کای، ادیتور وبسایت Lonely Planet سؤال شد که به نظر او بهترین کتاب راهنمای سفر چیست، او کتابی را انتخاب کرد که نمیشد آن را با قاطعیت جزء ژانر به خصوصی قرار داد.
کای درباره این کتاب میگوید: «کسی نمیداند این اثر را جزء چه دستهای قرار دهد و آن را چه بنامد، یک سخنرانی در مورد مسافرت؟ مجموعه خاطرات؟ یا رمان؟ شرح دبلیو.جی. سیبالد از یک گردش پیاده در منطقه سوفولک انگلستان تمام دستهبندیهای ادبی را به چالش میکشد. راوی چند مایل در جادههای پرپیچ و خم کنار ساحل به پیش میرود، اما سفر روحی او حس بسیار عظیمتری را به خواننده میدهد. در این کتاب توصیفات جذاب از مکانها و افرادی که او با آنها مواجه شده، با تفکراتی که از تاریخ صید شاهماهی تا استعمار در کنگو و دوران حکومت یک امپراطور چینی را در بر میگیرند ترکیب شده است. حلقههای زحل حاوی فلسفهای برای مسافرانی است که میخواهند از لایههای زیرین و پنهان مقصد خود هم مطلع شوند؛ برای این کار وقت میگذارند، میخواهند داستانهای هر مکان را بدانند و تلاش میکنند تا کاوشگران متفکرتری باشند. یک نسخه از کتاب منحصربفرد سیبالد را با خود داشته باشید و با هر قدمی که برمیدارید حس کنجکاویتان را بیش از پیش پرورش دهید؛ کسی چه میداند که این کتاب شما را به کجا خواهد برد؟
2- «یک ضیافت متحرک» (ماجراهای غذایی متحول کننده، در گوشه و کنار دنیا) ویرایش شده توسط دان جورج
دبی آرکانجلس (Debbie Arcangeles)، مجری برنامه The Offbeat Life، که به زندگی دستفروشان و صاحبان دکههای متحرک میپردازد، میگوید: بعضی از ماها برای سفر کردن زندگی میکنیم و برای غذا خوردن به سفر میرویم. و وقتی که به کتابی برای شروع یک سفر پر از غذاهای خوشمزه نیاز دارید، «یک ضیافت متحرک» با 38 داستان از غذا دوستانِ سراسر دنیا مشکلتان را حل خواهد کرد.
به گفته او: «کتاب «یک ضیافت متحرک» مجموعهای از داستانهای کوتاه از سرآشپزها، نویسندگان و غذا دوستان معروف است. آنها همگی عاشق غذا و قدرت آن در نزدیک کردن افراد به یکدیگر هستند. خواندن این داستانهای کوتاه تا حدودی شما را با فرهنگهای مختلف آشنا ساخته و واقعاً باعث برانگیخته شدن هوستان برای خوردن غذا میشود».
3- «هنر سفر کردن» نوشته آلن دوباتن
وجود این همه کتاب و مقاله در مورد سفر که به ما میگویند کجا برویم، ممکن است باعث شود که اصلاً هدف نهفته در پس سفر کردن را هم گم کنیم. مایکل هالپرن، بلاگر سفر در وبسایت Live Like It’s The Weekend معتقد است: «هنر سفر کردن» نوشته آلاین دیباتن مثل یک یادآور است که به ما میگوید چرا و چطور باید بزنیم به دل جاده.
او میگوید: «بسیاری از کتابهای مربوط به سفر، همان رؤیاهای ما در مورد مسافرت را به تصویر میکشند، اما دیباتن با نگاهی کاملاً صادقانه و فلسفی به علت سفر کردن پرداخته و حقایقی را پیش میکشد که ما نمیخواهیم ببینیم یا به آنها باور داشته باشیم، مثل این حقیقت که: فانتزیهای ما در مورد یک مکان، اغلب بهتر از واقعیتی هستند که ما در هنگام بازدید از آن مکان با آن روبرو میشویم. او لحظات معمولی سفر، که ما اغلب به درستی به یاد نمیآوریم را با دقت و جزئیاتی باور نکردنی توصیف میکند. و یادآور میشود که این فقط ابهت اماکن نیست که اهمیت دارد (حتی موارد خیلی کوچک هم جزئی از کل تجربه سفر هستند)».
4- «کیمیاگر» نوشته پائولو کوئلیو
اکثر گردشگران در ماجراجوییهای خود به دنبال یافتن چیزی هستند، خواه سایتهای باستانشناسی بینظیر باشد و خواه لذیذترین غذا. اما در همان حال که در جستجوی چیزی در محیط اطرافتان هستید، معمولاً دست آخر بخشی از وجود خودتان را که هرگز از بودن آن خبر نداشتید پیدا میکنید. به گفته کوری وارگا، متخصص سفر و بنیانگذار بلاگ You Could Travel که مختص مسافرتهای زوجها است، این دقیقاً چیزی است که در کتاب پائولو کوئلیو اتفاق میافتد.
وارگا میگوید: «کتاب «کیمیاگر» داستان هیجانانگیز چوپان اندولسی را میگوید که میخواهد در جستجوی گنج به سفر برود. اما در طول ماجراهایش، در عوض خود را پیدا میکند. کوئلیو آن سفری که مهم است را به ما نشان میدهد (سفری از درسها و داستانهایی جذاب در مورد مارها، عشق، تپههای شنی و کیمیا)».
5- «نیم پز: یک والنتاین خونی برای دنیایی از غذاها و افرادی که آشپزی میکنند» نوشته آنتونی بوردین
در قلب تمامی عاشقان سفر جای خاصی برای آنتونی بوردین وجود دارد. با عین حال، به راحتی نمیتوان قضاوت کرد که آیا برنامههای تلویزیونی بوردین (که جوایز زیادی گرفتهاند) تأثیرگذارترین قسمت روایتگری او بودهاند یا کتابهای پرفروشاش. البته، خوشبختانه مگان دریلینگر، یک نویسنده کتابهای راهنمای سفر و صاحب شرکت Vaera Journeys، که یک بنگاه تفریحی و مسافرتی برای زنان کارآفرین است، با انتخاب کتاب «نیم پز» که بوردین آن را به عنوان ادامهای بر کتاب «محرمانه آشپزخانه» نوشته، تصمیمگیری در این مورد را کمی سادهتر کرده.
او میگوید: «تونی در این کتابش کمی پیرتر، خستهتر و مهمتر از همه عاقلتر و پشیمان از دیدگاههای سختگیرانه قبلیاش به نظر میرسد. او هنوز هم همان آنتونی بوردین است، با همان اعتقادات راسخ در مورد عناصر یک آشپزی خوب، اما در این کتاب خاطراتش میتوان دید که سالها سفر کردن روح او را لطیف کرده بوده. سفر آنتونی بوردین را تغییر داده بود. چشمان او را به روی دنیایی بخشنده و مهربان باز کرده بود، به دنیایی با مردمانی کم اقبالتر از خودش، که البته بسیار خوشحالتر از او بودند و این به او آموخت که قدم گذاشتن به خارج از منطقه امن ذهن خود، ابزار مهمی برای رشد و تعالی است».
6- «سرزمینهای بدون مرز: سفری در جاده ابریشم» نوشته کِیت هریس
انگیزه نهفته در پس علاقه شدید بسیاری از مردم برای مسافرت کردن، کاوش در ناشناختهها است. اما سؤال اینجا است که اصلاً کجا میتوانی چنین چیزی را احساس کنی وقتی که میبینی میلیونها نفر قبلاً از تک تک محلهای روی زمین بازدید کردهاند؟ و آیا هیچ جای دیگری برای کشف کردن باقی مانده؟ کیت هریس در کتاب خاطرات خود از یک سالی که در جاده ابریشم دوچرخهسواری کرده بود نوشته، و به این سؤالات و همچنین موارد دیگری پاسخ داده.
الیزابت سایل، ویراستار ارشد ماهنامه آمریکایی Real Simple در مورد این کتاب گفته: «این کتاب مثل هیچ یک از سفرنامههایی که تا به الان خواندهام نیست چراکه به بررسی مکانهای دور دستی پرداخته که بسیار به ندرت در مورد آنها، تاریخ و مرزهایشان نوشته شده است. هریس اینکه تمایل به کاوشگری چه حسی دارد را به شکل بینقصی به تصویر میکشد؛ که آن هم نه راه انداختن بهترین حساب اینستاگرام با موضوع سفر یا حتی رفتن و سر زدن به بهترین مناظر، بلکه قرار گرفتن در معرض شرایط سخت طبیعی و راحت نبودن است».
7- «یک زن تنها: قصههای سفر از سراسر دنیا» ویرایش شده توسط فِیث کونلون، اینگرید امریک و کریستین هنری دیتسان
«چه خواهد شد»های بسیاری که در هنگام فکر کردن به یک سفر تنهایی به ذهن آدم میآید کافی است تا هر مسافری را در خانه نگهدارد. تانیکا رنی، که خود یکی از چهرههای تأثیرگذار در زمینه سفر است معتقد است که کتاب «یک زن نها» به شما کمک خواهد کرد تا بر ترستان در زمینه گشت و گذار به تنهایی غلبه کرده و شما را ترغیب خواهد کرد که این نوع سفر کردن را مطابق شرایط خودتان انجام بدهید.
او میگوید: «مشکل اصلی من در زمینه علاقهمندیام به مسافرت این بود که کسی را نداشتم که همراه من سفر کند. من به خاطر ترس از سفر کردن به تنهایی، با اشتیاقم برای ماجراجویی مقابله کردم. کتاب «یک زن تنها» پر است از داستانهای زنان مسافر تنهایی که واقعی، شفاف و انگیزهبخش هستند. این کتاب به شما آنقدر انگیزه میدهد که بتوانید با ترسهایتان روبرو شوید و به تنهایی به سراسر دنیا سفر کنید».
8- «ماجرهای تن تن» نوشته هرژه
برای یک مسافر جوان (یا افراد مسنتری که هنوز دل جوانی دارند) چه چیزی میتواند به اندازه ماجراهای یک گزارشگر و سگش که دنیا را زیر پا میگذارند، الهامبخشتر باشد؟ کتابهای داستانهای مصور تن تن، در کودکی، حس اشتیاق به سفر را در اینما گرگوریو، که حالا دیگر جهانگردی باتجربه و مدیر وبلاگ مسافرتی A World to Travel است، به وجود آوردند، و همچنان هم بر سفرهای او تأثیر میگذارند.
او میگوید: «ماجراهای تن تن» نوشته کاریکاتوریست بلژیکی، هرژه، یک سری داستان مصور بود که مرا تا قبل از سن 8 سالگیام به مصر، کنگو، تبت و حتی ماه برده بودند. آنها خاطرات بینظیری برایم خلق کردند و من این کتابها را برای تمامی سنین به شدت توصیه میکنم».
9- «بزرگراههای آبی رنگ: سفری به درون آمریکا» نوشته ویلیام لیست هیت- مون
به نظر ویلیام لیست هیت- مون، شهرهای بزرگ بیشترین تعداد گردشگر (توریست) را به خود جذب میکنند، در حالی شهرهای کوچکتر جذابیتها و قابلیتهای بیشتری برای عرضه دارند. کتاب او تحت عنوان «بزرگراههای آبی»، کریس کلمنس، که خود یک نویسنده سفر و سفرنامه و همچنین مؤسس وبسایت Exploring Upstate است را به این فکر انداخت که بر مکانهایی در شمال ایالت نیویورک که روی هر نقشهای پیدا نمیشوند تمرکز کند.
کلمنس میگوید: «هیت- مون به شهرهای کوچکی علاقهمند شد که اکثر افراد از کنار آنها میگذشتند و نادیدهشان میگرفتند و خیلیها حتی اسم این شهرها را نشنیده بودند. من و او، با بررسی مناطق مشابهی در گوشه و کنار نیویورک مطلب مهمی را دریافته بودیم، و آن این بود که هر مکان گنجی نهفته دارد که باید کشف شود. این گنج میتواند یک خیابان اصلی تاریخی احیا شده، یا یک خانه به خصوص با یک کلکسیون جالب، یک مکان تاریخی با یک پیشینه باور نکردنی یا یک شیرینیپزی بینظیر با یک دستور پخت خاص باشد که فقط اشخاص محلی از وجود آن خبر دارند. «بزرگراههای آبی رنگ» داستان بینظیر مسافرت فردی عادی است که از مکانهای عادی دیدن کرده و تجربیات فوقالعادهای کسب میکند».
10- «اطلس جیبی جزایر دور دست: پنجاه جزیرهای که تا کنون به آنها سفر نکرده و هرگز نخواهم کرد» نوشته جودیث شالانسکی
به عقیده کریستین هنینگ، بلاگر سفر نویس وبسایت Travel Past 50، کاملاً واضح است که چرا عاشقان سفر کتاب جودیث شالانسکی، اطلس جیبی جزایر دور دست، را دوست دارند؛ این کتاب را به راحتی میتوان در هر کیف و کولهای جا داد، نقشههای زیبایی دارد، و مهمتر از همه، به ما یادآوری میکند که جاهای زیادی در دنیا برای دیدن وجود دارد.
او میگوید: «این کتاب با جزئیات دقیقی که از یک سری کشفیات جذاب ارائه میدهد دلگرممان میکند و در همان حال با تصاویری کاملاً ناآشنا از بخشهای دور دست دنیا ما را به حسرت وامیدارد. کتاب شالانسکی، برای گردشگرانی که افتخارشان یافتن گوشه و کنارههای کمتر شناخته شده دنیا است، به یک اندازه الهامبخش و دلسرد کننده است. هر یک از جزایر مطرح شده در کتاب، به همراه اطلاعات مهم آن، از جمله شرح تاریخی جالبی از تعاملات انسانی، کشفیات تصادفی یا امیدهای رها شده توضیح داده میشود. چه کتاب دیگری میتواند باعث شود مشتاق مکانهایی شوید که میدانید هرگز آنها را از نزدیک نخواهید دید؟»
11- «سیاحت [در] ستاره تاریک: مسافرت در خشکی از قاهره تا کیپ تاون» نوشته پل تروکس
سیاحت در آفریقا در صدر لیست آرزوهای بسیاری از گردشگران است. و در همین ارتباط، نیکول لابارگ، که یک بلاگ سفرهای ماجراجویانه تحت عنوان Travelgal Nicole را مدیریت میکند، معتقد است که کتاب پل تروکس به نام «سیاحت [در] ستاره تاریک» هم با ذکر اتفاقاتی که در سفر زمینی از قاهره به کیپ تاون اتفاق میافتد، وجه عمیقتر و پویاتری از این قاره اعجابانگیز را به ما نشان میدهد.
او میگوید: «مشکلاتی که تروکس با آنها مواجه شد میتواند اکثر افراد را از چنین سفری منصرف کند، اما در نهایت مرا ترغیب کرد تا در سال 2015 یک سفر زمینی از قاهره به کیپ تاون داشته باشم. من در طول سفر کتاب را دوباره خواندم و برایم جالب بود که میتوانستم خیلی از موارد ذکر شده در کتاب را در کشورهایی که از آنها دیدن میکردم از نزدیک به چشم خودم ببینم. آفریقا قارهای است که به درستی درک نشده، اما تروکس به من کمک کرد تا ببینم که برای دیدن آفریقای واقعی به چیزی بیشتر از سفرهای حیات وحش نیاز است».
12- «خانه به دوشی: یک راهنمایی غیرعادی درباره هنر سفر کردن طولانی مدت دور دنیا» نوشته رولف پاتس
به گفته دِین فارسکو، که یک موج سوار، کوه نورد و عکاس بوده و از سال 2007 بیوقفه در حال سفر است، برخی افراد آنچنان عاشق سفر هستند که تعطیلات دو هفتهای سالانه هرگز آنها را راضی نمیکند. آنها عزم خود را برای خلق یک زندگی کاملاً کوچ نشینی جزم کرده و در این راه بخشهای زیادی از زندگی خود را فدا میکنند. در این بین، کتاب بیتکلف «خانه به دوشی» به عاشقان سفر آموزش میدهد برای ساختن یک زندگی در حال سفر دقیقاً به چه چیزهایی نیاز دارند.
او میگوید: «تمام کسانی که قصد دارند به مسافرتهای طولانیتر از تعطیلات سال نو بروند میتوانند چیزهایی از این کتاب یاد بگیرند، مثل برنامهریزی برای هزینهها در طول سفر، یا اینکه اصلاً ذهنیت خود در مورد پول را تغییر بدهند. این کتاب رابطه من با پول و متعلقات را تحت تأثیر قرار داد، کمک کرد تا زندگیام را تا حد ممکن کوچک کنم و به من یاد داد که چطور خرج کنم تا بتوانم تا هر زمانی که خواستم سفرم را ادامه بدهم».
13- «ساحل» نوشته آلکس گارلاند
کلمنس سهی، سفر نویس و مدیر خلاقیت وبسایت Travellers Archive میگوید: «کدام گردشگر را میشناسید که در رؤیاهای خود یک جزیره خیالی که در آبهای زلال محصور شده و نور آفتاب طلایی همیشه بر آن میتابد را نبیند؟ اما، این خیالات هرگز با انتظاراتمان تطابق پیدا نمیکنند و این دقیقاً چیزی است که کتاب «ساحل» به ما خاطر نشان میکند».
او در ادامه میگوید: «این کتاب طرز تفکر افراد در مورد مفهوم بهشت را تغییر میدهد. گارلاند تصاویر بهشت را خلق میکند، و به خوانندگان اینطور القا میکند که آنها بهشت روی زمین یافتهاند، و سپس با نشان دادن خیانت، رازهای کشنده و خشونت، حقیقت را مثل پتکی بر سرشان میکوبد. این کتاب به من آموخت که هیچ بهشتی روی زمین وجود ندارد و نباید برای یافتن این سرزمین موعود وقت تلف کرد. در مقابل، زیبایی را باید در واقعیات زندگی روزمره مردمان محلی یافت و اینکه این زیبایی ارزش بسیار بیشتری برای جستجو و کاوش دارد».
14- «چه چیزی باعث میشود که یک بودایی نباشید» نوشته زونگسار جامیانگ خینتسه
تعامل مذهب و سفر به نزدیکی یکدیگر است. حتی اگر شما خودتان به یک آیین مذهبی تعلق نداشته باشید، در طول سفر قطعاً با عناصر مذهبی و باورهای مختلف در فرهنگهای مختلف روبهرو خواهید شد. و گاهی اوقات، شما ممکن است یک یا دو باور که با زندگیتان همخوانی دارد را پذیرفته و درک کنید. بلاگر سفر به نام کرستین آدیس، در وبسایت Be My Travel Muse، معتقد است که کتاب “چه چیزی باعث میشود که یک بودایی نباشید” به عاشقان سفر کمک میکند تا فرهنگ بودایی را درک کنند و با استفاده از اصول آن، حتی در مواجهه با تجربههای جدید و پرتنش سفر به یک کشور خارجی، آرامش و ثبات خود را حفظ کنند.
آدیس میگوید: “این کتاب، اگرچه به شکلی شبیه به یک متن مذهبی است، بیشتر یک راهنمای درک فرهنگ بودایی آسیا است. کتاب “خینتسه” با مثالهایی از زندگی در جوامع غربی، چهار حقیقت شریف بودایی را توضیح میدهد. این کتاب به من کمک کرد تا تغییر مداومی که در اثر سفر (به هر شکلی که باشد) رخ میدهد را درک کنم و پذیرفته باشم، زیرا آیین بودایی بر تأکید بر قبول واقعیت تغییرپذیر زندگی تأکید دارد.”
15- «داشتهها و نداشتهها: تاریخ مختصر و شخصی نابرابری جهانی» نوشته برانکو میلانویچ
سفر شما را در معرض لذت بخشترین و ناراحت کنندهترین بخشهای یک تمدن قرار میدهد. آماندا پلویز، صاحب وبسایت سفر Partway There میگوید، کتاب «داشتهها و نداشتهها» میتواند شرایط مورد دوم را برایتان تشریح کند.
او همچنین میگوید: «این کتاب چشمان گردشگران را به امتیاز زندگی کردن در کشوری مثل آمریکا باز میکند. یکی از مواردی که در این کتاب دوست داشتم این بود که تولید ناخالص داخلی را برحسب قدرت خرید دلار بیان میکند، تا شما دقیقاً تفاوت واقعی درآمد مردم کشورهای مختلف را درک کنید. اگر شما هم برای درک بهتر دنیا سفر میکنید بهتر است این کتاب را مطالعه کنید چراکه در آن بر یکی از معیارهای کلید (یعنی پول) تأکید شده تا بتواند نابرابری ثروت را در شرایط واقعی به شما نشان دهد».